Barman in San Antonio

Het is begin 1942 wanneer Jaap een baan krijgt van Ben Gersdorf in het The Gunter Hotel die adverteren met de bescheiden slogan “center of everything”. Het hotel in San Antonio is in die tijd al voorzien van airco en parkeren kan in de aangrenzende garage. Jaap is nu een aantal maanden in Amerika. Ook hier is de situatie door de Japanse aanval op Pearl Harbor geheel veranderd sinds hij aan wal is gegaan. Op het moment dat Jaap aan wal gaat is niet helemaal duidelijk wat hij van plan is.

Visitekaartje Ben Gersdorf.

Officieel is er dan al de vaarplicht die door Koningin Wilhelmina is ingesteld in juni 1940 waarbij burgers plotsklaps gemilitariseerd worden. Of die opgelegde plicht indruk maakte op de jonge Jaap is maar de vraag. In zijn jonge leven heeft hij namelijk al vaker laten zien dat hij zijn eigen koers volgt. Jong of niet, hij heeft een duidelijke mening waarbij hij zich niet laat leiden door de massa of zelfs zijn vader. Uit een  lokaal krantenartikel in San Antonio wordt in ieder geval duidelijk dat hij wil gaan vechten. Volgens het artikel verwart hij de journalisten in eerst instantie met medewerkers van de immigratiedienst. Jaap heeft blijkbaar het plan opgevat om zich aan te melden bij het Amerikaanse leger wat gezien het feit dat Nederland bezet is geen gekke gedachte is. Zeker niet voor een jong ongeduldige 19-jarige kerel die de Duitsers wil straffen. Hij is op zoek naar gerechtigheid voor de maten die hij op de S.S. Towa verloor, waarvan hij denkt dat ze allemaal zijn omgekomen. Hij wil ook wraak voor het bezetten van het land waar zijn ouders wonen. Opvallend is dat hij niet verteld dat alleen zijn moeder en opa en oma in Nederland wonen. Hij zal beseft hebben dat in een woedend Amerika het misschien weleens niet goed zou vallen wanneer hij zou vertellen dat zijn vader in Duitsland woonde en het Naziregime diende.

Krantenartikel deel 1

Krantenartikel deel 2

Duidelijk wordt ook dat hij toen al scherp de geschiedenis bijhield in een dagboek. In het artikel wordt de haven aangehaald waar Jaap zou zijn gedurende de inval in Nederland op 10 mei 1940, Sindvesand. Het kostte mij overigens even om te achterhalen om welke plaats dit nu eigenlijk ging. Het klonk haast Scandinavisch, het blijkt echter om St Vincent op de Azoren te gaan. Hetgeen ik later ook kon bevestigen middels het logboek van de S.S. Towa. Zijn eerste gevecht heeft hij volgens het artikel met de bemanning van de Graf Spee nadat een van hen roept dat Nederland volgend jaar wordt aangevallen.

Naoorlogs diploma van de Nederlandsche boksbond

Het artikel verhaald ook over de manier hoe hij uiteindelijk in Texas terechtkomt. Ook hier kiest hij ervoor om niet alles te vertellen. Hij heeft volgens het artikel in het ziekenhuis gelegen en is na ontslag aangemonsterd op de S.S. Zijpenberg. Het leek hem waarschijnlijk verstandiger om 4 weken gevangenschap even niet te vermelden. Het artikel is duidelijk, hij wil vechten. Mochten de Amerikanen hem niet willen dan gaat hij opzoek naar een schip richting Nederland-Indië waar ook nog een vriendin zou wachten. Het mooie is wel dat hij haar al 3 jaar niet meer heeft gezien en haar naam hem ook is ontschoten! Het artikel laat duidelijk zien dat Jaap vol in het leven staat en de schrijver sluit dan ook af met de verwachting dat Jaap niet lang meer in San Antonio zal verblijven. Jaap zal zich anderhalve maand na het interview melden te Stratford en neemt dienst in het Nederlandse leger. Hij heeft zich net als Amerika dat volledig in het teken staat van de oorlog en waar een gigantisch oorlogsapparaat wordt opgetuigd gemengd in de strijd. Hij is vast van plan om het heft in eigen handen te nemen in deze strijd, een rol die hem beter blijkt te passen dan de koopvaardij. Door zijn keuze breekt hij waarschijnlijk weer een hart, deze keer van de Texaanse Gloria die hem volgens een briefje nog hoopt te spreken voor zijn vertrek. Of dat gesprek heeft plaatsgevonden zullen wij nooit weten. Wat wij wel weten is dat zijn keuze tot vele nieuwe avonturen gaat leiden en hem een van de eerste Nederlandse commando’s maakt.

Brief Gloria.

Social security act

San Antonio Departement of Health.

Goessestraatweg 6
4421PJ Kapelle