Cowboy in Texas
Soms wanneer ik door Jaap zijn fotoalbums struin kan ik niet aan de vergelijking met een van mijn favoriete kinderboekenkarakters ontkomen.
Als kleine jongen las ik de pocketboekjes met avonturen van Pietje Bell geschreven door Chris van Abcoude namelijk compleet stuk. Als zoon van een schoenmaker in Rotterdam maakte hij allerlei avonturen mee en reisde uiteindelijk naar Amerika. Het was een jongen van de straat die allerlei grappen en grollen uithaalde maar met een gouden hart die altijd voor de underdog klaarstond. Of Jaap deze boeken ooit heeft gelezen terwijl hij in Nazi-Duitsland opgroeide dat weet ik niet. De gelijkenissen met dit fictieve karakter zijn echter soms opvallend. Waarbij wij nooit mogen vergeten dat alles wat Jaap meemaakte in zijn oorlogsjaren geen spel of verhaal was maar een strijd op leven en dood.
Jaap zittend op het paard in gezelschap van de Davenport familie Sabinal Texas.
Dit hoofdstuk beschrijft zijn avontuur in Amerika waarbij je al snel vergeet dat hij op dat moment slechts 19 jaar oud is. Het ontsnappen aan het zware werk in een donker ruim dat hijzelf in een interview omschrijft als rotwerk op een oude schuit zal fantastisch gevoeld hebben. Amerika op dat moment nog niet in oorlog zal een wereld van verschil zijn geweest met alles wat hij tot dan toe heeft meegemaakt. In zijn fotoalbums prijken verschillende visitekaartjes uit vervlogen tijden waarmee zijn spoor door Amerika aardig te volgen is. Zijn eerste stop niet ver van Boston is waarschijnlijk een broodjeszaak in Manchester, Connecticut. Het draagt de illustere naam ‘Simple Simon’s Sandwich Shop’ waar ‘simple meals for small sums” werden geserveerd. De naam zou zo dienst kunnen doen in een boek van Chris van Abcoude Er bevinden zich in het album onder andere visitekaartjes van Mr. and Mrs. J. Robert Shanks die de White Oaks bestierden zo’n 27 mijl van Washington en Guy van Scoyoc, een aannemer in Los Angeles maar de meeste adressen zijn uiteindelijk toch in Texas te vinden.
Simple Simon’s Sandwich Shop postkaart
Het is in deze staat waar Jaap uiteindelijk op de J.C. Davenport ranch terechtkomt. De eerste Davenport waar ik op stuitte terwijl ik onderzoek deed naar de maanden van Jaap in Amerika was een John Davenport. Hij was een van de pioniers die zich vestigde in de buurt waar nu het plaatsje Sabinal ligt. John blijkt op 28 oktober 1859 die beschreven wordt op zijn zachts gezegd geen gelukkige dag te hebben. De dag ervoor heeft John Bowles een jonge Comanche gedood terwijl hij zijn veestapel tegen diefstal beschermd. De volgende dag hoort hij in de nacht de bel die hij aan zijn favoriete paard heeft gebonden om voor indringers te waarschuwen. Hij is overtuigd dat de veedieven weer terug zijn, helaas voor hem zijn het de Comanches die de bel luiden. Hij wordt door hen neergeschoten. Even later schiet John Davenport te hulp. Hij wordt net als zijn naamgenoot vermoord, gescalpeerd, uitgekleed en volgens traditie met een sok aan achtergelaten.
Jim Davenport
In 1941 wanneer Jaap op de ranch neerstrijkt liggen er geen Comanches meer in een hinderlaag, integendeel zij zijn inmiddels regelmatig een soort bezienswaardigheid in parken voor toeristen. Het betekent echter niet dat het lijkt op het Texas van nu wat op sommige plekken verworden is tot een soort Disneyland voor mensen met teveel geld. Wanneer je nu op ranches in Texas zoekt krijg je onroerend goed te zien van vele 10-tallen miljoenen. Er zijn tegenwoordig zelfs ranches waar je kan jagen op Afrikaans wild en nog meer van dat soort dwaze dingen. Hoe anders was het toen Jaap zijn eerst stappen rondom de Sabinal rivier zette. Jim Davenport op dat moment eigenaar van de ranch was gepokt en gemazeld in het leven op het Texaanse platteland.
Jaap bij het kruisje met cowboyhoed gedragen op zijn geheel eigen wijze.
In de jaren 70 wordt Jims broer Rollie geïnterviewd over het leven als jonge jongen op een ranch. Het interview wordt verwerkt tot een stuk met de titel ‘Wild Ranch Horses and Boys’. Hierin wordt een beeld geschetst van een compleet zelfvoorzienende familie die leeft van jagen en het vangen van wilde paarden. Beschreven wordt hoe op een dag Jim een van de mooiste paarden vangt. De methode? Jim en zijn broers strooien zout onder een boom op de grond daarna klimmen ze met een touw in de boom en wachten tot de paarden zich te goed komen doen aan het zout. Blijkbaar kijken paarden niet omhoog en is het een perfecte manier om een wild paard te overmeesteren. Rollie omschrijft hoe Jim de mooiste van het stel kiest en vanuit de boom een lus touw rond de hals slaat en vervolgens op de rug van het paard springt om hem te bedwingen. Klinkt simpel maar ik vrees dat de meeste van ons met op zijn minst meerdere botbreuken op de IC terechtkomen. Het was echter deze jonge jongens met de paplepel ingegoten.
Een ander verhaal omschrijft een incident waarbij hun oom gewond raakt. Terwijl ze druk bezig zijn om een paddock te maken besluit een paard te ontsnappen. Bij deze ontsnapping raakt het paard een balk die daardoor gelanceerd wordt en hun oom precies tussen de ogen raakt. Hun oom gaat direct gestrekt en is bewusteloos. Hij wordt meegenomen naar huis en blijft blijkbaar 30 dagen lang bewusteloos! Hoe de oom daarna gefunctioneerd heeft vertelt het verhaal niet.
Jaap komt dus bij een familie terecht die echt ruig en taai tot op het bot is. Hij zal dan ook niet veel tijd gekregen hebben om zich aan de omstandigheden aan te passen en direct het diepe ingegooid zijn. Getuige de foto’s met de familie geniet Jaap met volle teugen van dit avontuur en wordt hij door hen volledig opgenomen. Het zegt waarschijnlijk veel over zijn vaardigheden om in totaal verschillende omstandigheden en omgevingen zich staande te kunnen houden.
De foto is wazig maar Jaap voelt zich duidelijk thuis op de ranch.
Jaap heeft duidelijk een voorkeur voor werk waar hij op meerder vlakken wordt uitgedaagd zelfs al als tiener. Het zal dus voor hem een logische stap geweest zijn om na zijn eerste ervaringen in het Nederlandse leger zich aan te melden voor No. 2 Dutch Troop. Voordat hij zich echter aanmeldt bij het Nederlandse leger in Stratford te Canada zal hij nog enkele maanden werken als cowboy en later als barman in het Gunter Hotel. Tussendoor maakt hij ook nog diverse reizen gebruik makend van de Santa Fe spoorlijn. Ooit vertelde zijn dochter op school dat haar vader cowboy was geweest, een verhaal dat niet direct voor waarheid werd aangenomen. Toen Sonja’s moeder een keer op school kwam vroegen de klasgenoten van Sonja massaal aan haar of Jaap echt cowboy was geweest. Hoe mooi zal het geweest zijn om de foto’s van papa te kunnen tonen terwijl hij met een jachtgeweer op een paard trots poseert? Over zijn tijd op de ranch vertelde hij niet veel maar gelukkig zijn de foto’s bewaard gebleven die meer zeggen dan 1000 woorden. Jaap was deze familie echter niet vergeten getuige een telegram dat hij in 1943 uit India verstuurde. Hij is dan inmiddels commando en bezig aan zijn zoveelste nieuwe avontuur.
treinticket Santa Fe spoorlijn.
Gekochte postkaart van een Apache vrouw.
Bewijs van telegram naar familie Davenport.
Goessestraatweg 6
4421PJ Kapelle
